پهنه بندی آکروکلیماتیک کشت نخود با استفاده از روش ahp و مدل vikor در محیط gis در استان کرمانشاه

آگاهی از چگونگی تناسب و انطباق فعالیت¬های کشاورزی هر منطقه با شرایط آب و هوایی آن لازمه هر گونه فعالیت کشاورزی می¬باشد. لذا شناخت اقلیم و بررسی نیازهای اکوفیزیولوژیکی گیاهان زراعی از مهم¬ترین عوامل موثر در تولید است. هدف از این پژوهش شناخت نواحی مستعد و مناسب جهت کشت نخود در استان کرمانشاه و نیز بررسی تأثیر عناصر اقلیمی در کاهش یا افزایش میزان عملکرد محصول نخود در این منطقه می¬باشد. در پژوهش حاضر به منظور پهنه¬بندی اراضی استان کرمانشاه جهت کشت نخود از داده¬های اقلیمی بارش، دما ، رطوبت نسبی، سرعت باد و ساعات آفتابی از آمار ایستگاه¬های سینوپتیک، بارانسنجی و ... در سطح استان کرمانشاه از سال 1377 تا سال 1391 مربوط به هر یک از مراحل فنولوزیک نخود و داده¬های فیزیوگرافی از قبیل ارتفاع، شیب و جهت شیب استفاده شد. سپس با پردازش داده¬ها در محیط gis هر یک از لایه¬های اطلاعاتی تهیه شد. بر حسب اهمیت هر یک از معیارها در ارتباط با کشت نخود با استفاده از روش ahp ارزش¬گذاری گردیدند و وزن نسبی هر یک از معیارها به دست آمد سپس ارزشهای داده شده وارد مدل vikorگردید. در نهایت با تلفیق و همپوشانی معیارهای مورد مطالعه در ارتباط با مدل مورد نظر، نقشه نهایی نیازهای اقلیمی و فیزیوگرافی استان کرمانشاه جهت کشت نخود تهیه شد. نتایج نهایی با روش ahp به این صورت است که مناطق غربی استان شرایط مطلوب¬تری برای کشت نخود دارند. همچنین تفکیک اراضی نشان می¬دهد که 43% از اراضی دارای شرایط خیلی مناسب، 32% دارای شرایط مناسب، 15% دارای شرایط متوسط و 10% دارای شرایط نامناسب برای کشت نخود در استان کرمانشاه می¬باشند. بر اساس نتایج حاصل از روش vikor بهترین منطقه شهرستان گیلان¬غرب است که رتبه اول را دارد و شهرستان¬های اسلام آبادغرب و کرمانشاه با فاصله کمی از هم در جایگاه دوم و سوم قرار دارند و بدترین منطقه برای کاشت محصول نخود منطقه قصرشیرین می باشد.